Zestawienie zmian w prawie oświatowym w 2023 r.
Dziennik Ustaw w 2023 roku – ostatnia opublikowana pozycja 987 z dnia 23 maja 2023 r.
Dz. U. poz. 984
Data ogłoszenia: 2023-05-23
Jednolity tekst ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2021 r. poz. 1762) uwzględnia zmiany wprowadzone:
1) ustawą z dnia 24 marca 2022 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela (Dz. U. poz. 935),
2) ustawą z dnia 12 maja 2022 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1116),
3) ustawą z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz. U. poz. 1700),
4) ustawą z dnia 5 sierpnia 2022 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1730),
5) ustawą z dnia 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 641)
oraz zmian wynikających z przepisów ogłoszonych przed dniem 12 kwietnia 2023 r.
Tekst jednolity ustawy nie obejmuje:
1) art. 2–6 ustawy z dnia 24 marca 2022 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela (Dz. U. poz. 935),
2) art. 29–31, art. 39 i art. 41 ustawy z dnia 12 maja 2022 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1116),
3) art. 415 pkt 4 i art. 417 ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz. U. poz. 1700),
4) art. 8–25, art. 28 ust. 1 i art. 29 ustawy z dnia 5 sierpnia 2022 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1730),
5) art. 46 ustawy z dnia 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 641).
Dz. U. poz. 950
Data ogłoszenia: 2023-05-18
Data wejścia w życie: 2023-05-19
W rozporządzeniu Ministra Edukacji i Nauki z dnia 16 marca 2023 r. w sprawie dotacji celowej na wyposażenie szkół w podręczniki, materiały edukacyjne i materiały ćwiczeniowe w 2023 r. (Dz. U. poz. 587) wprowadza się zmiany w zakresie:
1) terminu udzielania dotacji celowej przez wojewodę;
2) ustalenia nowych wzorów załączników do rozporządzenia.
Dz. U. poz. 918
Data ogłoszenia: 2023-05-15
Data wejścia w życie: 2023-05-16
W porównaniu do obowiązujących przepisów przewidziano zmniejszenie liczby danych niezbędnych do przedstawienia przez wnioskodawcę we wniosku o dofinansowanie inwestycji lub remontu, tj. zrezygnowano z wymogu wskazywania nazwy banku i numeru wyodrębnionego rachunku bankowego, przeznaczonego wyłącznie do gromadzenia, wydatkowania i rozliczania dotacji celowej.
Zredukowano liczbę załączników dołączanych do wniosku o przyznanie dotacji celowej. Wnioskodawca nie będzie obowiązany dołączyć do wniosku aktualnego wypisu z rejestru gruntów wraz z wyrysem z mapy ewidencyjnej, wypisu z obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego albo decyzji o warunkach zabudowy oraz projektu budowlanego. Zamiast ww. dokumentów wnioskodawca będzie dołączał do wniosku pozwolenie na budowę lub zgłoszenie robót budowlanych niewymagających pozwolenia na budowę wraz z zaświadczeniem o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu, o którym mowa w art. 30 ust. 5aa ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2023 r. poz. 682 i 553).
Zmienione rozporządzenie m.in.:
1) wprowadza także zmianę w zakresie formy, w jakiej są składane dokumenty dołączane do wniosku o przyznanie dotacji celowej. Dokumenty te będą mogły być składane w postaci kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem przez wnioskodawcę lub osobę uprawnioną do jego reprezentowania;
2) skraca termin (z 60 dni na 14 dni) na złożenie przez beneficjenta podpisanej umowy dotacyjnej;
3) wprowadza zmianę deklarowanego terminu trwałości inwestycji w przypadku zakupu nieruchomości – termin trwałości takich inwestycji nie będzie mógł być krótszy niż 15 lat (dotychczas termin ten wynosił 5 lat);
4) wprowadza możliwość udostępnienia przez ministra w Biuletynie Informacji Publicznej na jego stronie podmiotowej narzędzia informatycznego pozwalającego na wygenerowanie wniosku o przyznanie dotacji celowej;
5) wprowadza zmianę terminu składania rozliczeń końcowych – beneficjent będzie rozliczał dotację celową w terminie 30 dnia od dnia ostatniej płatności przez wnioskodawcę – w przypadku inwestycji związanej zakupem nieruchomości lub wyposażenia, oraz w terminie 30 dni od dnia zakończenia inwestycji lub przekazania jej do użytku – w przypadku budowy i dostosowania obiektu;
6) wprowadza możliwość udostępnienia przez ministra w Biuletynie Informacji Publicznej na jego stronie podmiotowej narzędzia informatycznego pozwalającego na wygenerowanie sprawozdania rocznego i sprawozdania końcowego.
Dz. U. poz. 910
Data ogłoszenia: 2023-05-12
Data wejścia w życie: 2023-05-15
Rozporządzenie określa kwoty dotacji celowej udzielanej na wyposażenie publicznych szkół podstawowych i szkół artystycznych realizujących kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej w podręczniki, materiały edukacyjne i materiały ćwiczeniowe.
Traci moc rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 czerwca 2020 r. w sprawie maksymalnych kwot dotacji celowej udzielanej na wyposażenie szkół w podręczniki i materiały edukacyjne (Dz. U. poz. 1137).
Dz. U. poz. 900
Data ogłoszenia: 2023-05-12
Ogłoszony został jednolity tekst ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2021 r. poz. 1082), z uwzględnieniem zmian wprowadzonych:
1) ustawą z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (Dz. U. poz. 655),
2) ustawą z dnia 28 kwietnia 2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021–2027 (Dz. U. poz. 1079),
3) ustawą z dnia 12 maja 2022 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1116),
4) ustawą z dnia 8 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1383),
5) ustawą z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz. U. poz. 1700),
6) ustawą z dnia 5 sierpnia 2022 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1730),
7) ustawą z dnia 15 września 2022 r. o zmianie ustawy – Prawo oświatowe oraz ustawy o finansowaniu zadań oświatowych (Dz. U. poz. 2089),
8) ustawą z dnia 13 stycznia 2023 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 185)
oraz zmian wynikających z przepisów ogłoszonych przed dniem 9 marca 2023 r.Jednolity tekst ustawy nie obejmuje:
1) art. 779 ust. 2 i art. 824 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (Dz. U. poz. 655),
2) art. 146 ustawy z dnia 28 kwietnia 2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021–2027 (Dz. U. poz. 1079),
3) art. 9 ust. 3 i 4, art. 10–18, art. 20 ust. 4, art. 21, art. 22, art. 34, art. 36–38 i art. 41 ustawy z dnia 12 maja 2022 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1116),
4) art. 16 ustawy z dnia 8 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1383),
5) art. 393, art. 399–403, art. 412, art. 415 pkt 1 i art. 417 ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz. U. poz. 1700),
6) art. 27 i art. 29 ustawy z dnia 5 sierpnia 2022 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1730),
7) art. 3 i art. 5 ustawy z dnia 15 września 2022 r. o zmianie ustawy – Prawo oświatowe oraz ustawy o finansowaniu zadań oświatowych (Dz. U. poz. 2089),
8) art. 36 ustawy z dnia 13 stycznia 2023 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 185).
Dz. U. poz. 651
Data ogłoszenia: 2023-04-05
Data wejścia w życie: 2023-04-06
Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie publicznych placówek oświatowo-wychowawczych, młodzieżowych ośrodków wychowawczych, młodzieżowych ośrodków socjoterapii, specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych, specjalnych ośrodków wychowawczych, ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych oraz placówek zapewniających opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania (Dz. U. poz. 1606, z 2021 r. poz. 911 i 1599 oraz z 2022 r. poz. 1782), które utraciło moc z dniem 1 marca 2023 r. zgodnie z art. 415 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz. U. poz. 1700 oraz z 2023 r. poz. 289).
W rozporządzeniu co do zasady zachowano dotychczasowe regulacje dotyczące:
1) placówek oświatowo-wychowawczych;
2) młodzieżowych ośrodków socjoterapii;
3) specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych;
4) specjalnych ośrodków wychowawczych;
5) ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych;
6) placówek zapewniających opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania.
Rozporządzenie zawiera nowe regulacje dotyczące młodzieżowych ośrodków wychowawczych, zwanych dalej „MOW”, w tym zgodnie z nowym brzmieniem upoważnienia ustawowego regulacje dotyczące warunków i trybu udzielania wychowankom MOW urlopów i przepustek, warunków pobytu nieletnich matek i ich dzieci w MOW oraz sposobu dokumentowania pobytu nieletnich matek i ich dzieci w MOW.
Nowe regulacje są konsekwencją rozwiązań przyjętych w ustawie o nieletnich, która – tak jak dotychczas – jako środek wychowawczy przewiduje możliwość umieszczenia nieletniego w MOW, na podstawie postanowienia sądu rodzinnego.
W przepisach uwzględniono część dotychczasowych rozwiązań przewidzianych w przepisach wydanych na podstawie art. 81 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. z 2018 r. poz. 969 oraz z 2022 r. poz. 1700), która utraciła moc z dniem 1 września 2022 r., które zostały dostosowane do rozwiązań przewidzianych w ustawie o nieletnich oraz przepisach wykonawczych do tej ustawy:
1) w rozporządzeniu wskazano osobę obowiązaną do przeprowadzenia z wychowankiem rozmowy wstępnej niezwłocznie po przyjęciu wychowanka do MOW, a także do zapoznania wychowanka z jego prawami i obowiązkami, zasadami pobytu w MOW oraz pouczenia o terminie i sposobie składania zażalenia (obowiązek wykonania powyższych czynności wynika z art. 179 ust. 1 pkt 1 i 4 ustawy o nieletnich) (§ 13 rozporządzenia). Takie działanie ma na celu przygotowanie wychowanka do funkcjonowania w placówce;
2) wychowankowie MOW, tak jak dotychczas, będą mogli być urlopowani za zgodą sędziego rodzinnego (art. 180 ust. 1 pkt 1 ustawy o nieletnich). W rozporządzeniu przewiduje się, że wniosek o wyrażenie przez sędziego rodzinnego zgody na udzielenie wychowankowi MOW urlopu będzie składany przez dyrektora MOW, na prośbę wychowanka MOW. Ponadto proponuje się, aby wychowawca, w porozumieniu z wychowankiem przed opuszczeniem MOW w związku z udzielonym urlopem przedkładał dyrektorowi MOW informację zawierającą przebieg podróży wychowanka, miejsce pobytu wychowanka w czasie urlopu oraz sposób spędzania urlopu przez wychowanka. Urlop będzie udzielany wychowankowi w dniach, w których nie odbywają się zajęcia dydaktyczno-wychowawcze, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 47 ust. 1 pkt 6 ustawy (§ 14 rozporządzenia), ponieważ wychowankowie MOW są objęci obowiązkiem szkolnym lub obowiązkiem nauki i z tego powodu nie powinni być urlopowani w okresie, w którym w szkole, do której uczęszczają, są prowadzone zajęcia edukacyjne. Ponadto wychowanek będzie miał możliwość skorzystania z przepustki (art. 180 ust. 1 pkt 2 ustawy o nieletnich), której będzie można udzielić w każdym czasie, na warunkach i w trybie określonych w § 15 rozporządzenia.
Ponadto w przypadku wychowanka MOW będącego jednocześnie wychowankiem placówki opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej, rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej albo rodzinnego domu dziecka, o których mowa w ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2022 r. poz. 447, z późn. zm.) udzielenie wychowankowi urlopu lub przepustki będzie wymagało porozumienia z dyrektorem placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorem regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej, rodziną zastępczą zawodową, rodziną zastępczą niezawodową albo osobą prowadzącą rodzinny dom dziecka, zgodnie z art. 180 ust. 4 ustawy o nieletnich. Ponadto uwzględniono przypadki określone w art. 183 i art. 292 ustawy o nieletnich, w których do wniosku o udzielenie urlopu powinna być dołączona zgoda odpowiedniego organu prowadzącego postępowanie;
3) w celu objęcia wychowanka wsparciem odpowiednim do potrzeb utrzymano rozwiązanie przewidujące obowiązek opracowania i realizowania z wychowankiem nieposiadającym orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego, o którym mowa w art. 127 ust. 3 ustawy (§ 18 ust. 4 rozporządzenia). Indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny w tym przypadku będzie opracowywany na podstawie dokumentacji przekazywanej do MOW przez komisję do spraw kierowania nieletnich do MOW, o której mowa w art. 178 ust. 1 ustawy o nieletnich;
4) zachowano obowiązek prowadzenia przez MOW działań zapobiegających wydarzeniom nadzwyczajnym, o których mowa w art. 87 pkt 12 ustawy o nieletnich oraz uwzględniono obowiązek powiadomienia przez dyrektora MOW, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, o którym mowa w art. 177 ust. 2 ustawy o nieletnich, organu sprawującego nadzór pedagogiczny, organu prowadzącego MOW i komisji do spraw kierowania nieletnich do MOW, o której mowa w art. 178 ust. 1 ustawy o nieletnich, o wydarzeniu nadzwyczajnym oraz jego przyczynach (§ 20 rozporządzenia). Działania w tym zakresie są konieczne dla zapewnienia bezpieczeństwa wychowankom w MOW. Analiza wydarzeń nadzwyczajnych jest bowiem jednym z elementów oceny poziomu bezpieczeństwa wychowanków w MOW, dokonywanej zgodnie z § 32 pkt 2 rozporządzenia;
5) wychowanek MOW może opuścić placówkę w sytuacji, gdy sąd rodzinny wyda postanowienie o uchyleniu lub zmianie środka wychowawczego, bowiem art. 145 ust. 1 ustawy o nieletnich wskazuje, że sąd rodzinny może zmieniać lub uchylać środki wychowawcze, jeżeli względy wychowawcze lub inne ważne względy za tym przemawiają. Zgodnie z art. 102 ust. 1 i 3 ustawy o nieletnich wnioski w sprawach nieletnich mogą składać strony (którymi – zgodnie art. 35 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o nieletnich – są nieletni oraz rodzice albo ten z rodziców, pod którego stałą pieczą nieletni pozostaje, albo opiekun nieletniego) oraz dyrektor młodzieżowego ośrodka wychowawczego. Ponadto dyrektor młodzieżowego ośrodka wychowawczego będzie mógł wystąpić o uchylenie lub zmianę środka wychowawczego w przypadku, gdy w wyniku oceny zasadności dalszego pobytu wychowanka w młodzieżowym ośrodku wychowawczym, uwzględniającej efekty zastosowanych dotychczas działań resocjalizacyjnych, rewalidacyjnych, edukacyjnych lub terapeutycznych, nie stwierdzono zasadności dalszego pobytu wychowanka w młodzieżowym ośrodku wychowawczym (§ 33 ust. 2 rozporządzenia).
Nowe rozwiązania przewidziane w rozporządzeniu obejmują:
1) przyjmowanie do MOW wychowanków z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym. Biorąc pod uwagę poziom funkcjonowania nieletnich z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym oraz przyczyny kierowania spraw dotyczących tych nieletnich do sądu rodzinnego, istnieje konieczność wprowadzenia systemowego rozwiązania umożliwiającego funkcjonowanie MOW dla wychowanków z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym. Ta grupa wychowanków będzie kierowana do MOW o charakterze resocjalizacyjno-rewalidacyjnym, które będą zapewniać wychowankom przede wszystkim kształcenie specjalne, dostoswane do ich potrzeb i możliwości psychofizycznych oraz wychowanie (§ 10 pkt 2 rozporządzenia). Już obecnie kadra pedagogiczna MOW jest przygotowana do zapewnienia wparcia nieletnim uczniom z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym, bowiem już w obowiązującym stanie prawnym do MOW mogą być kierowani nieletni z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim. Zgodnie z § 16 ust. 3 i 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 sierpnia 2017 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli (Dz. U. z 2020 r. poz. 1289, z późn. zm.) nauczyciele i nauczyciele wychowawcy zatrudnieni w MOW, przeznaczonym dla nieletnich z niepełnosprawnością intelektualną, posiadają kwalifikacje do pracy z dziećmi z niepełnosprawnością intelektualną, bez rozróżniania stopnia tej niepełnosprawności;
2) wskazanie, że wychowankiem MOW jest również nieletni zwolniony z MOW, który po ukończeniu 18 lat, za zgodą dyrektora MOW, pozostaje w MOW na czas określony, nie dłuższy niż do ukończenia szkoły, do której uczęszcza (§ 12 ust. 2 rozporządzenia). Przyjęcie takiego rozwiązania jest konsekwencją regulacji zawartej w art. 184 ustawy o nieletnich. Przepis jednoznacznie wskazujący, kto jest wychowankiem MOW, niweluje wątpliwości dyrektorów MOW, organów prowadzących i organów dotujących niepubliczne MOW, które już obecnie są kierowane do Ministerstwa Edukacji i Nauki. Ponadto, tak jak dotychczas, wskazano, że wychowankiem MOW jest nieletni, wobec którego sąd rodzinny orzekł o umieszczeniu w MOW, a także nieletni, wobec którego sąd rodzinny orzekł o tymczasowym umieszczeniu w MOW. Taki nieletni staje się wychowankiem MOW z dniem zawiadomienia dyrektora MOW przez komisję do spraw kierowania nieletnich do MOW, o której mowa w art. 178 ust. 1 ustawy o nieletnich, o skierowaniu nieletniego do MOW (§ 12 ust. 1 rozporządzenia).
Jednocześnie należy wskazać, że nieletni staje się z mocy prawa wychowankiem MOW z dniem zawiadomienia dyrektora MOW przez komisję do spraw kierowania nieletnich do MOW, o której mowa w art. 178 ust. 1 ustawy o nieletnich, o skierowaniu nieletniego do ośrodka, a więc przed przyjęciem (przybyciem) nieletniego do MOW.
Przyjęcie nieletniego do MOW jest poprzedzone procedurą określoną w przepisach rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 27 grudnia 2022 r. w sprawie komisji do spraw kierowania nieletnich do młodzieżowego ośrodka wychowawczego oraz trybu kierowania, przenoszenia i zwalniania nieletnich z młodzieżowych ośrodków wychowawczych (Dz. U. z 2023 r. poz. 139). Od momentu skierowania nieletniego do MOW do chwili zgłoszenia się nieletniego (lub doprowadzenia go przez Policję) MOW rezerwuje dla niego miejsce. Od momentu skierowania nieletniego do MOW, dyrektor MOW musi zapewnić warunki odpowiednie do indywidualnych potrzeb nieletniego, które są niezbędne do nauki, wychowania, resocjalizacji i terapii, w tym warunki bezpiecznego pobytu w ośrodku (m.in. konieczne jest zapewnienie kadry wychowawców i specjalistów prowadzących odpowiednie do potrzeb wychowanka zajęcia, w szczególności zajęcia resocjalizacyjne, socjoterapeutyczne i specjalistyczne). Skierowanie nieletniego do konkretnego MOW determinuje miejsce wykonywania środka wychowawczego oraz realizacji obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki, a zatem nakłada na określony MOW realizację ww. zadań. Określenie czasu, kiedy nieletni, wobec którego sąd rodzinny orzekł o umieszczeniu w MOW, staje się wychowankiem tego ośrodka wynika również z faktu, że dyrektor MOW wraz z ww. skierowaniem otrzymuje wszystkie dokumenty dotyczące wychowanka i na podstawie tych dokumentów wpisuje wychowanka do księgi wychowanków ośrodka. Brak takiego doprecyzowania powodował niejednolitość w podejściu do kwestii prawidłowości wykazywania wychowanków MOW w systemie informacji oświatowej, co powodowało, że Izby Kontroli Skarbowej (wcześniej Urzędy Kontroli Skarbowej) wskazywały na nieprawidłowości w pobieraniu przez jednostki samorządu terytorialnego środków w ramach części oświatowej subwencji ogólnej. Definicja wychowanka MOW została również odzwierciedlona w przepisach wydanych na podstawie art. 28 ust. 6 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2022 r. poz. 2267), w których rozróżniono wychowanków skierowanych do MOW i wychowanków, którzy już przebywają w MOW.
Rozporządzenie przewiduje, że w odniesieniu do wychowanka, o którym mowa w art. 184 ustawy o nieletnich, nie będą miały zastosowania przepisy dotyczące obowiązku zapoznania wychowanka z jego prawami i obowiązkami oraz zasadami pobytu w MOW, obowiązku pouczenia wychowanka o terminie i sposobie składania zażalenia, o którym mowa w art. 107 ust. 1 pkt 21 ustawy o nieletnich, udzielania wychowankowi przepustki i urlopu, obowiązku zawiadamiania ojca dziecka i właściwego sądu opiekuńczego o przyjęciu dziecka do domu dla matki i dziecka zorganizowanego w MOW, obowiązku dokonania przez zespół, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 127 ust. 19 pkt 2 ustawy, oceny zasadności dalszego pobytu wychowanka w MOW oraz możliwości uczęszczania przez tego wychowanka do szkoły funkcjonującej poza MOW. W pozostałym zakresie do wychowanka, o którym mowa w art. 184 ustawy o nieletnich, będą miały zastosowanie przepisy rozporządzenia.
3) uregulowanie w rozporządzeniu warunków i trybu udzielania wychowankom MOW przepustek, o których mowa w art. 180 ust. 1 pkt 2 ustawy o nieletnich. Przepustka może być udzielana wychowankowi przez dyrektora MOW na okres nie dłuższy niż 5 dni, a jedynie w przypadkach losowych na okres dłuższy niż 5 dni (§ 15 rozporządzenia). Określenie czasu, na jaki może być udzielona przepustka, jest związane z tym, że wychowanek MOW jest objęty obowiązkiem szkolnym i obowiązkiem nauki, a ponadto powinien realizować cele resocjalizacyjne określone w indywidualnym programie edukacyjno-terapeutycznym. W okresie adaptacji wychowanka do funkcjonowania w MOW przepustka nie będzie udzielana. Wychowanek będzie mógł wnioskować o pierwszą przepustkę po upływie 30-dniowego okresu pobytu w MOW, z wyjątkiem przypadków losowych, o których mowa w § 15 ust. 3 rozporządzenia;
4) uregulowanie w rozporządzeniu warunków pobytu nieletnich matek i ich dzieci w MOW oraz sposobu dokumentowania pobytu nieletnich matek i ich dzieci w MOW (§ 17 rozporządzenia). Zgodnie bowiem z art. 135 ust. 2 ustawy o nieletnich w wyznaczonych MOW mogą być organizowane domy dla matki i dziecka.
W związku z możliwością zorganizowania w MOW domu dla matki i dziecka dla wychowanek będących nieletnimi matkami, które będą mogły przebywać w MOW wraz ze swoimi dziećmi, rozporządzenie przewiduje:
1) obowiązek zawiadomienia o przyjęciu dziecka do domu dla matki i dziecka ojca dziecka, jeżeli przysługuje mu władza rodzicielska, albo opiekuna prawnego dziecka, a także sądu opiekuńczego, który wydał postanowienie o umieszczeniu dziecka w domu dla matki i dziecka oraz sądu opiekuńczego, który wydał zgodę na przebywanie dziecka z nieletnią matką w domu dla matki i dziecka (§ 17 ust. 1 rozporządzenia);
2) obowiązek zapewnienia przez MOW nieletnim matkom umieszczonym w domu dla matki i dziecka wyposażenia zbliżonego do warunków domowych, a także zapewnienia dzieciom wyżywienia, stosownie do wieku i indywidualnych potrzeb (§ 17 ust. 2 i 3 rozporządzenia);
3) zobowiązanie nieletniej matki, że w przypadku opuszczania domu dla matki i dziecka w związku z urlopowaniem lub przepustką będzie opuszczała go wraz z dzieckiem. Rozporządzenie przewiduje, że nieletnia matka, która czasowo opuszcza MOW w związku z urlopem lub przepustką, opuszcza MOW wraz z dzieckiem, a jedynie w uzasadnionych przypadkach, po uzyskaniu zgody dyrektora MOW, może pozostawić dziecko w MOW, nie dłużej jednak niż na 24 godziny (§ 17 ust. 4 rozporządzenia);
4) zobowiązanie dyrektora MOW do podjęcia odpowiednich czynności w sytuacji, gdy wychowanka MOW będąca nieletnią matką nie wróci do domu dla matki i dziecka, wróci do MOW bez dziecka albo dokona ucieczki z MOW wraz z dzieckiem. W takich sytuacjach dyrektor MOW będzie obowiązany do powiadomienia sądu opiekuńczego, który orzekł o umieszczeniu dziecka w domu dla matki i dziecka, o którym mowa w art. 137 ustawy o nieletnich, albo sądu opiekuńczego, który wydał zgodę na przebywanie dziecka z nieletnią matką w domu dla matki i dziecka, o którym mowa w art. 138 ustawy o nieletnich (§ 17 ust. 5 rozporządzenia);
5) w przypadku okresowej niemożności wykonywania przez wychowankę będącą nieletnią matką pieczy nad dzieckiem albo uczestniczenia w sprawowaniu bieżącej pieczy nad dzieckiem, opiekę nad dzieckiem będzie sprawowała osoby sprawującą faktyczną pieczę nad dzieckiem lub podmiot sprawujący instytucjonalną pieczę zastępczą, w której dziecko przebywa (§ 17 ust. 6 rozporządzenia). Takie rozwiązanie nie będzie dotyczyło sytuacji, gdy wychowanka będąca nieletnią matką będzie uczestniczyła w zajęciach edukacyjnych, praktycznej nauce zawodu lub innych zajęciach, a także gdy dyrektor MOW wyrazi zgodę na trwający nie dłużej niż 24 godziny pobyt nieletniej matki poza domem dla matki i dziecka bez dziecka;
6) uwzględnienie dodatkowo w indywidualnym programie edukacyjno-terapeutycznym, opracowanym dla wychowanki MOW będącej nieletnią matką zajęć z zakresu opieki zapewniającej dziecku prawidłowy rozwój psychofizyczny w celu zapewnienia dziecku umieszczonemu w domu dla matki i dziecka jak najlepszych warunków sprzyjających jego prawidłowemu rozwojowi. Ponadto zespół wychowawców i specjalistów prowadzących zajęcia z wychowanką będącą nieletnią matką umieszczoną w domu dla matki i dziecka będzie dokonywał wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania tej wychowanki w zakresie wywiązywania się z roli rodzicielskiej (§ 18 ust. 1 i 2 rozporządzenia);
7) określenie w § 19 rozporządzenia dokumentacji prowadzonej w MOW w związku z pobytem w MOW dziecka wychowanki będącej nieletnią matką. Będą to księga ewidencji dzieci, w której będą wpisywane dane dotyczące dziecka, oraz akta osobowe dziecka, w których znajdą się dokumenty związane z pobytem dziecka w ośrodku, odpis skrócony aktu urodzenia, postanowienie sądu opiekuńczego o umieszczeniu dziecka w domu dla matki i dziecka (art. 137 ustawy o nieletnich) oraz zgoda sądu rodzinnego na przebywanie dziecka z nieletnią matką w domu dla matki i dziecka (art. 138 ustawy o nieletnich);
8) określenie maksymalnej liczby wychowanek będących nieletnim matkami w domu dla matki i dziecka.
Ze względu na to, że domy dla matki i dziecka w MOW będą funkcjonowały jako odrębne grupy wychowawcze proponuje się, aby grupy te liczyły nie więcej niż 6 wychowanek, a opieka nad dzieckiem w czasie pobytu wychowanki na zajęciach edukacyjnych, praktycznej nauce zawodu, zajęciach umożliwiających wychowance nabywanie umiejętności życiowych i społecznych ułatwiających prawidłowe funkcjonowanie w środowisku rodzinnym i społecznym, w szczególności po opuszczeniu MOW, zajęciach sportowych, turystycznych, rekreacyjnych, kulturalno-wychowawczych i rozwijających zainteresowania, a także w przypadku pobytu nieletniej matki poza domem dla matki i dziecka bez dziecka, była zapewniana przez osobę, która daje rękojmię należytego sprawowania opieki nad dzieckiem i spełnia wymagania określone w art. 39 ust. 1 pkt 6 i 7 oraz ust. 2 i 2b ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. z 2023 r. poz. 204), a więc wymagania właściwe dla opiekuna dziennego, gdyż taka osoba ma odpowiednie przygotowanie do sprawowania opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 (§ 26 ust. 3 i 5 rozporządzenia). Jednoznaczne określenie wymogów dla osoby opiekującej się dzieckiem nieletniej matki we wskazanych wyżej przypadkach ma na celu zapewnienie dziecku właściwej i odpowiedniej do jego potrzeb opieki.
Dodatkowo w rozporządzeniu:
1) zrezygnowano z określania, że grupa wychowawcza obejmuje wychowanków w zbliżonym wieku. Jak wskazują dyrektorzy MOW poziom demoralizacji wychowanków MOW oraz ich indywidualne potrzeby rozwojowe i specyficzne problemy wychowawcze powinny być najważniejszymi wyznacznikami doboru wychowanków do grupy wychowawczej. Takie rozwiązanie będzie dotyczyło również młodzieżowych ośrodków socjoterapii (§ 26 ust. 1 rozporządzenia);
2) zrezygnowano z określania, że MOW zapewnia wychowankom pokoje mieszkalne wyposażone w łóżka jednoosobowe. Jak wskazują dyrektorzy MOW w ocenie osób kontrolujących MOW łóżka piętrowe nie są łóżkami jednoosobowymi. Natomiast w przypadku pokoi dwuosobowych w MOW używa się łóżek piętrowych, które pozwalają na lepsze wykorzystanie pozostałej powierzchni użytkowej pomieszczenia. Takie rozwiązanie będzie dotyczyło również młodzieżowych ośrodków socjoterapii, specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych oraz specjalnych ośrodków wychowawczych (§ 30 ust. 1 pkt 1 i § 47 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia).
Ponadto zrezygnowano ze wskazywania, że w MOW i młodzieżowym ośrodku socjoterapii mieszkają wyłącznie wychowankowie. Zgromadzenia kościelne, które m.in. prowadzą te placówki, dysponują budynkami, które są wykorzystywane także jako miejsca pobytu zatrudnionych w tych placówkach osób duchownych, dlatego przepis w dotychczasowym brzmieniu znacząco utrudniał im działalność;
3) zaproponowano ujednolicenie terminów dotyczących opracowania i zatwierdzania arkusza organizacji placówki (§ 80 ust. 1 i 2 rozporządzenia), wskazując że arkusz organizacji placówki będzie opracowywany i zatwierdzany w tych samych terminach, w których są opracowywane i zatwierdzane arkusze organizacji szkoły, określonych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 lutego 2019 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli (Dz. U. poz. 502, z późn. zm.).
Ponadto w rozporządzeniu zrezygnowano z dotychczasowych regulacji dotyczących:
1) określenia, że MOW współpracuje z Rzecznikiem Praw Obywatelskich w zakresie przeprowadzanych w MOW wizyt, o których mowa w Protokole fakultatywnym do Konwencji w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, przyjętego przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku dnia 18 grudnia 2002 r. (Dz. U. z 2007 r. poz. 192);
2) określenia, że podmioty sprawujące instytucjonalną pieczę zastępczą nad wychowankiem zapewniają wychowankowi podczas pobytu w MOW, młodzieżowym ośrodku socjoterapii, specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, specjalnym ośrodku wychowawczym i ośrodku rewalidacyjno-wychowawczym pokrycie kosztów wyżywienia wychowanka oraz zaopatrzenia wychowanka w odzież, obuwie, środki czystości i środki higieny osobistej oraz leki, okulary, podręczniki i pomoce szkolne, a także kieszonkowe.
Przepis upoważniający nie daje podstaw do regulowania tego rodzaju obowiązku podmiotu sprawującego instytucjonalną pieczę zastępczą nad wychowankiem w związku z jego pobytem w wyżej wymienionych ośrodkach.
Utrzymano również rozwiązanie, zgodnie z którym w statucie młodzieżowego ośrodka wychowawczego i młodzieżowego ośrodka socjoterapii można wskazać szczególne obszary oddziaływań resocjalizacyjnych, terapeutycznych, wychowawczych lub opiekuńczych, kierowanych do wychowanków z określonymi problemami wychowawczymi (§ 11 ust. 2 i § 22 ust. 2 rozporządzenia). Kierowanie nieletnich z określonymi problemami (np. nieletni z określonymi rodzajami uzależnień lub nieletni leczeni psychiatrycznie) do MOW, które specjalizują się w udzielaniu wsparcia określonym grupom nieletnich, sprzyja procesowi resocjalizacji.
W rozporządzeniu zawarto również przepisy doprecyzowujące kwestię zatrudniania psychologów i pedagogów w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii i specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych, z zachowaniem dotychczasowego wymiaru etatów zatrudnienia.
Rozporządzenie ponadto zobowiązuje dyrektora MOW do dostosowania arkusza organizacji MOW opracowanego na rok 2022/2023 do przepisów rozporządzenia. Dostosowane arkusze organizacji dyrektor MOW jest obowiązany przekazać organowi prowadzącemu MOW. Organ prowadzący, po zaopiniowaniu arkusza organizacji przez kuratora oświaty zgodnie z art. 51 ust. 1 pkt 12 ustawy, zatwierdzi zmiany w arkuszu organizacji w terminie 10 dni roboczych od dnia wejścia w życie rozporządzenia (§ 85 rozporządzenia).
Ustawa z dnia 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw 
Dz. U. poz. 641
Data ogłoszenia: 2023-04-04
Data wejścia w życie: 2023-04-26
Nowelizacja Kodeksu pracy zmienia także przepisy ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2021 r. poz. 1762 z późn. zm.).
Zgodnie z wprowadzonymi zmianami, nauczyciele mogą korzystać ze wszystkich dobrodziejstw nowelizacji Kodeksu pracy, z wyjątkiem elastycznej organizacji pracy.
Do tytułu ustawy – Karta Nauczyciela dodany został odnośnik wskazujący, że nowelizacja jest efektem wdrożenia przepisów ww. dyrektywy, a także zastrzeżono w dodanym art. 67f – że jeśli przepisy ustawy – Karta Nauczyciela nie stanowią inaczej, nauczycielowi przysługują uprawnienia pracownika związane z rodzicielstwem określone w Kodeksie pracy, z wyjątkiem art. 188-1.Przepis art. 188-1 określa możliwość zastosowania na wniosek pracownika elastycznej organizacji pracy (praca zdalna oraz system czasu pracy, taki jak system przerywanego czasu pracy według z góry ustalonego rozkładu, różne godziny rozpoczynania pracy, indywidualny rozkład czasu pracy, skrócony tydzień pracy przy równoczesnym przedłużeniu dobowego wymiaru czasu pracy, nie więcej jednak niż do 12 godzin, czy system czasu pracy, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta). Nauczycieli te elastyczne systemy pracy nie dotyczą.
Dla nauczycieli dostępne są natomiast inne udogodnienia wynikające z dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów, zwanej też dyrektywą work-life balance.1. Obniżenie wymiaru czasu pracy ze względu na dziecko
Na podstawie dodanego art. 67g ust. 1 ustawy – Karta Nauczyciela nauczyciel nieposiadający prawa do urlopu wychowawczego, opiekujący się dzieckiem, do ukończenia przez nie 8. roku życia może złożyć wniosek w postaci papierowej lub elektronicznej o obniżenie wymiaru czasu pracy oraz odpowiednio obniżenie wymiaru zatrudnienia do wymiaru nie niższego niż połowa pełnego wymiaru zatrudnienia.Nauczyciel, który będzie chciał skorzystać z tej możliwości, musi złożyć wniosek do dyrektora na co najmniej 21 dni przed terminem rozpoczęcia wykonywania pracy w obniżonym wymiarze zatrudnienia. We wniosku zaś, obok imienia i nazwiska oraz daty urodzenia dziecka, musi wskazać przyczynę konieczności skorzystania z obniżonego wymiaru zatrudnienia oraz termin rozpoczęcia i zakończenia pracy na takich warunkach.
Złożenie takiego wniosku przez nauczyciela nie jest dla dyrektora szkoły obligatoryjne – dyrektor może się na to zgodzić lub nie, lub też zaproponować nauczycielowi zastosowanie obniżonego wymiaru zatrudnienia w innym terminie niż wskazany.
O podjętej decyzji dyrektor szkoły informuje nauczyciela na piśmie w postaci papierowej lub elektronicznej w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku.
Nowe przepisy wyraźnie wskazują, że skorzystanie z powyższego uprawnienia nie powoduje zmiany podstawy nawiązania stosunku pracy z nauczycielem. Ponadto, nauczyciel korzystający z obniżonego wymiaru czasu pracy i wymiaru zatrudnienia na podstawie art. 67g ust. 7 ustawy – Karta Nauczyciela może w każdym czasie złożyć wniosek w postaci papierowej lub elektronicznej o powrót do poprzedniej organizacji pracy, gdy uzasadnia to zmiana okoliczności będąca podstawą do korzystania przez nauczyciela z tego obniżenia.
W takiej sytuacji dyrektor szkoły, po rozpatrzeniu wniosku, informuje nauczyciela w postaci papierowej lub elektronicznej o uwzględnieniu albo przyczynie odmowy uwzględnienia wniosku, albo o możliwym terminie powrotu do pracy, w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku.2. Prawo do zwolnienia od pracy z powodu działania tzw. siły wyższej
To nowa instytucja w Kodeksie pracy, bardzo podobna do urlopu na żądanie, która poprzez dodanie art. 68a w ustawie – Karta Nauczyciela. Na podstawie tego przepisu nauczyciel ma prawo do zwolnienia od pracy z powodu działania tzw. siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli jest niezbędna natychmiastowa obecność nauczyciela, w wymiarze 2 dni w roku kalendarzowym, z zachowaniem prawa do połowy wynagrodzenia, o którym mowa w art. 30 ustawy – Karta Nauczyciela.
W sprawie udzielenia takiego urlopu nauczyciel musi złożyć wniosek w postaci papierowej lub elektronicznej najpóźniej w dniu korzystania z tego zwolnienia, a dyrektor nie będzie mógł mu tego urlopu odmówić.
3. Urlop opiekuńczy – bezpłatne dni wolne na opiekę
Na podstawie art. 68b ustawy – Karta Nauczyciela nauczycielowi przysługuje bezpłatny urlop opiekuńczy w wymiarze 5 dni w roku kalendarzowym w celu zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej członkiem rodziny lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych.Przy udzielaniu nauczycielowi bezpłatnego urlopu opiekuńczego, stosuje się odpowiednio przepisy rozdziału Ia działu siódmego ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy.
Przepisy Kodeksu pracy w tej kwestii stanowią, że urlopu opiekuńczego udziela się na wniosek pracownika złożony w postaci papierowej lub elektronicznej w terminie nie krótszym niż 1 dzień przed rozpoczęciem korzystania z tego urlopu, a we wniosku wskazuje się imię i nazwisko osoby, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych, przyczynę konieczności zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia oraz w przypadku członka rodziny – stopień pokrewieństwa z pracownikiem, a w przypadku osoby niebędącej członkiem rodziny – adres zamieszkania tej osoby.
Urlopu udziela się w dniach, które są dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, a okres urlopu opiekuńczego wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze.
Dz. U. poz. 640
Data ogłoszenia: 2023-04-04
Data wejścia w życie: 2023-04-05
Konieczność nowelizacji rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 lipca 2018 r. w sprawie rodzajów szkół i placówek, w których nie tworzy się rad rodziców (Dz. U. z 2020 r. poz. 2143) wynika ze zmian wprowadzonych ustawą z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz. U. poz. 1700 oraz z 2023 r. poz. 289), która umożliwiła funkcjonowanie od dnia 1 września 2022 r. nowej placówki – okręgowego ośrodka wychowawczego, w której zgodnie z art. 8 ust. 12 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe Minister Sprawiedliwości może zakładać i prowadzić szkoły.
Od dnia 1 września 2022 r. funkcjonuje 10 nowych okręgowych ośrodków wychowawczych powstałych na podstawie zarządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 sierpnia 2022 r. w sprawie przekształcenia zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich w okręgowe ośrodki wychowawcze (Dz. Urz. Min. Sprawiedl. poz. 167).
W szkołach w okręgowych ośrodkach wychowawczych – podobnie jak w innych szkołach prowadzonych zgodnie z art. 8 ust. 12 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe przez Ministra Sprawiedliwości, tj. w szkołach w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich – działalność rad rodziców nie jest możliwa ze względu na organizację tej placówki oraz brak możliwości bezpośredniego uczestniczenia reprezentacji rodziców w jej działalności.
W związku z powyższym katalog rodzajów szkół i placówek, w których nie tworzy się rad rodziców, prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego i ministrów, został uzupełniony o szkoły w okręgowych ośrodkach wychowawczych.
Dz. U. poz. 639
Data ogłoszenia: 2023-04-04
Data wejścia w życie: 2023-04-05
Konieczność nowelizacji rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 lipca 2018 r. w sprawie typów szkół i placówek, w których nie tworzy się samorządu uczniowskiego (Dz. U. z 2020 r. poz. 2082) wynika ze zmian wprowadzonych ustawą z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz. U. poz. 1700 oraz z 2023 r. poz. 289), która umożliwiła funkcjonowanie od dnia 1 września 2022 r. nowej placówki – okręgowego ośrodka wychowawczego, w której zgodnie z art. 8 ust. 12 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe Minister Sprawiedliwości może zakładać i prowadzić szkoły.
Od dnia 1 września 2022 r. funkcjonuje 10 nowych okręgowych ośrodków wychowawczych powstałych na podstawie zarządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 sierpnia 2022 r. w sprawie przekształcenia zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich w okręgowe ośrodki wychowawcze (Dz. Urz. Min. Sprawiedl. poz. 167).
W szkołach w okręgowych ośrodkach wychowawczych – podobnie jak w innych szkołach prowadzonych zgodnie z art. 8 ust. 12 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe przez Ministra Sprawiedliwości, tj. w szkołach w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich – działalność reprezentacji wychowanków w formie samorządu uczniowskiego nie jest możliwa, ze względu na konieczność stosowania w placówce specjalnej organizacji nauki i metod pracy, a także ze względów wychowawczych, opiekuńczych i resocjalizacyjnych.
W związku z powyższym katalog typów szkół i placówek publicznych, w których nie tworzy się samorządu uczniowskiego, prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego i ministrów, został uzupełniony o szkoły w okręgowych ośrodkach wychowawczych.
Dz. U. poz. 587
Data ogłoszenia: 2023-03-28
Data wejścia w życie: 2023-04-01
Rozwiązania przyjęte w opublikowanym rozporządzeniu utrzymują, co do zasady, rozwiązania przyjęte w rozporządzeniu Ministra Edukacji i Nauki z dnia 25 marca 2022 r. w sprawie udzielania dotacji celowej na wyposażenie szkół w podręczniki, materiały edukacyjne i materiały ćwiczeniowe w 2022 r. (Dz. U. z 2022 r. poz. 716, z późn. zm.).
Nowe rozporządzenie określa nowe formularze na 2023 r., uwzględniające m.in. maksymalne kwoty dotacji określone w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 26 czerwca 2020 r. w sprawie maksymalnych kwot dotacji celowej udzielanej na wyposażenie szkół w podręczniki i materiały edukacyjne (Dz. U. z 2020 r. poz. 1137).
Rozporządzenie określa na 2023 r.:
1) sposób przekazywania przez dyrektora szkoły podstawowej lub szkoły artystycznej realizującej kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego oraz dyrektora szkoły podstawowej prowadzonej przez osobę prawną niebędącą jednostką samorządu terytorialnego oraz osobę fizyczną, jednostkom samorządu terytorialnego informacji niezbędnych dla ustalenia wysokości dotacji celowej, o której mowa w art. 55 ust. 3 i 4 ustawy, w tym kwot refundacji, o których mowa w art. 57 ust. 4–6 ustawy, oraz wzór formularza zawierającego te informacje;
2) wzór wniosku o udzielenie dotacji celowej, o której mowa w art. 55 ust. 4 ustawy, w tym kwot refundacji, o których mowa w art. 57 ust. 4–6 ustawy, szkole podstawowej prowadzonej przez osobę prawną niebędącą jednostką samorządu terytorialnego oraz osobę fizyczną;
3) sposób przekazywania przez jednostki samorządu terytorialnego wojewodom wniosku o udzielenie dotacji celowej, o której mowa w art. 55 ust. 3 ustawy, w tym kwot refundacji, o których mowa w art. 57 ust. 4–6 ustawy, oraz wzór wniosku o udzielenie tej dotacji;
4) tryb i terminy udzielania oraz szczegółowy sposób rozliczania wykorzystania dotacji celowej, o której mowa w art. 55 ust. 3 ustawy, w tym kwot refundacji, o których mowa w art. 57 ust. 4 – 6 ustawy, oraz wzór formularza rozliczenia wykorzystania tej dotacji;
5) szczegółowy sposób rozliczania wykorzystania dotacji celowej, o której mowa w art. 55 ust. 4 ustawy, w tym kwot refundacji, o których mowa w art. 57 ust. 4–6 ustawy, oraz wzór formularza rozliczenia wykorzystania tej dotacji.
Na podstawie tego rozporządzenia o dotację celową w 2023 r. będą mogły wnioskować szkoły uprawnione do uzyskania w 2023 r. dotacji celowej na wszystkich uczniów klas I, IV i VII szkół podstawowych. Ponadto szkoły podstawowe będą mogły wnioskować w przypadku pozostałych klas, które otrzymały dotację celową na wszystkich uczniów w 2021 r. i 2022 r. w zakresie niezbędnym do wyposażenia szkół w podręczniki, materiały edukacyjne między innymi ze względu na zwiększenie się liczby uczniów danych klas w stosunku do liczby uczniów w roku ubiegłym oraz w zakresie refundacji kosztów poniesionych na zakup podręczników, materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych.
Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 26 czerwca 2020 r. w sprawie maksymalnych kwot dotacji celowej udzielanej na wyposażenie szkół w podręczniki i materiały edukacyjne, maksymalne kwoty dotacji celowej obliczanej i przyznawanej na wyposażenie publicznych szkół podstawowych i szkół artystycznych realizujących kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej, w:
1) podręczniki do zajęć z zakresu edukacji: polonistycznej, matematycznej, przyrodniczej i społecznej, podręczniki do zajęć z zakresu danego języka obcego nowożytnego lub materiały edukacyjne – wynosi 90 zł na ucznia – w przypadku klas I–III;
2) podręczniki lub materiały edukacyjne wynosi:
a) 168 zł na ucznia – w przypadku klasy IV,
b) 216 zł na ucznia – w przypadku klasy V i VI,
c) 300 zł na ucznia – w przypadku klasy VII i VIII.
Natomiast kwota dotacji celowej na materiały ćwiczeniowe wynosi do 50 zł na ucznia – w przypadku klas I–III oraz do 25 zł na ucznia – w przypadku klas IV–VIII zgodnie z art. 55 ust. 5 pkt 2 i 4 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych.
Zgodnie z przepisami art. 54 ust. 1 i art. 69 ust. 1 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, dotacja celowa na wyposażenie szkół w podręczniki, materiały edukacyjne i materiały ćwiczeniowe jest udzielana szkołom publicznym i niepublicznym, przy czym rozporządzenie zgodnie z upoważnieniem zawartym w art. 60 ustawy odnosi się do szkół publicznych, natomiast zgodnie z art. 69 ust. 5 ustawy przepisy niniejszego rozporządzenia stosuje się odpowiednio także do szkół niepublicznych.
Dz. U. poz. 577
Data ogłoszenia: 2023-03-27
Data wejścia w życie: 2023-03-28
W rozporządzeniu Ministra Edukacji i Nauki z dnia 22 lipca 2022 r. w sprawie przyznawania, przekazywania i rozliczania dotacji celowej na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji remontów i inwestycji (Dz. U. poz. 1540, 1739 i 2650) określony został nowy termin składania w 2023 roku wniosku o przyznanie dotacji celowej na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji, o której mowa w art. 75a pkt 2 i 3 ustawy, lub remontu – wnioski te będzie można składać od dnia 8 maja do dnia 8 czerwca.
Dz. U. poz. 526
Data ogłoszenia: 2023-03-21
Data wejścia w życie: 2023-05-01, z wyjątkiem § 1 pkt 2 i 6, które wchodzą w życie 5 kwietnia 2023 r.
W załączniku nr 1 do nowelizowanego rozporządzenia, w brzmieniu nadanym rozporządzeniem nowelizującym, określono stawki wynagrodzenia egzaminatorów części pisemnej egzaminu maturalnego z języka polskiego na poziomie podstawowym oraz z języka obcego nowożytnego na poziomie podstawowym.
Ponadto uchylono przepisy dotyczące wynagradzania egzaminatorów za udział w egzaminach, które nie są już przeprowadzane.
Ponadto, załącznik nr 1 do nowelizowanego rozporządzenia, w brzmieniu nadanym niniejszym rozporządzeniem, nie zawiera stawek wynagrodzenia dla egzaminatorów egzaminu maturalnego przeprowadzanego na warunkach i w sposób obowiązujący do roku szkolnego 2013/2014 włącznie. Określone dla tych egzaminatorów stawki nie mają już zastosowania wobec upływu pięcioletniego okresu, o którym mowa w art. 44zzn ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, od ostatniego egzaminu maturalnego przeprowadzonego na warunkach i w sposób obowiązujący do roku szkolnego 2013/2014.
Załącznik nr 1 do nowelizowanego rozporządzenia, w brzmieniu nadanym niniejszym rozporządzeniem, nie zawiera również warunków wynagradzania egzaminatorów przedmiotu do wyboru (spośród przedmiotów: biologia, chemia, fizyka, geografia lub historia) na egzaminie ósmoklasisty. Egzamin z przedmiotu do wyboru na egzaminie ósmoklasisty został zniesiony zmianą zawartą w art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 maja 2022 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1116), która z dniem 27 maja 2022 r. uchyliła art. 44zu ust. 3 pkt 4 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty.
Dz. U. poz. 366
Data ogłoszenia: 2023-02-28
Data wejścia w życie: 2023-03-01
W rozporządzeniu Ministra Edukacji i Nauki z dnia 1 sierpnia 2022 r. w sprawie egzaminu maturalnego (Dz. U. poz. 1644) wprowadzone zostały zmiany umożliwiające, od roku szkolnego 2025/2026, przystępowanie do egzaminu maturalnego z języka ukraińskiego jako języka obcego nowożytnego wszystkim absolwentom nowego ustroju szkolnego (absolwentom będącym obywatelami Ukrainy, jak i obywatelom polskim) – z wyjątkiem absolwentów szkół lub oddziałów z językiem nauczania mniejszości narodowej (mniejszość ukraińska), którzy mają obowiązek przystąpić do egzaminu z języka
mniejszości jako przedmiotu obowiązkowego.
Ponadto rozporządzenie wprowadza w roku szkolnym 2022/2023 i 2023/2024 przepisy przejściowe m.in. w zakresie liczby zestawów zadań egzaminacyjnych oraz komunikatów Centralnej Komisji Egzaminacyjnej.
Dz. U. poz. 365
Data ogłoszenia: 2023-02-28
Data wejścia w życie: 2023-09-01
W rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 grudnia 2016 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu przeprowadzania egzaminu maturalnego (Dz. U. poz. 2223, z 2017 r. poz. 2112, z 2019 r. poz. 626, z 2021 r. poz. 1427 oraz z 2022 r. poz. 1625) została wprowadzona możliwość przystępowania, od roku szkolnego 2025/2026, do egzaminu maturalnego z języka ukraińskiego.
Dz. U. poz. 352
Data ogłoszenia: 2023-02-24
Data wejścia w życie: 2023-02-25, z mocą od dnia 1 września 2022 r., z wyjątkiem § 1 pkt 3, który wchodzi w życie z dniem 25 lutego 2023 r., z mocą od dnia 1 stycznia 2023 r.
Rozporządzenie przewiduje wypłatę nauczycielom wyrównania według nowych stawek wynagrodzenia zasadniczego od 1 stycznia 2023 roku.
Dz. U. poz. 314
Data ogłoszenia: 2023-02-17
Data wejścia w życie: 2023-03-04
W rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 stycznia 2018 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia (Dz. U. poz. 467, z 2020 r. poz. 1248, z 2021 r. poz. 1537 oraz z 2022 r. poz. 622 i 1705) w załączniku nr 1 wprowadzone zostały zmiany, które polegają na:
1) uzupełnieniu podstawy programowej kształcenia ogólnego dla przedmiotu język polski;
2) określeniu podstawy programowej kształcenia ogólnego dla przedmiotu język łaciński w zakresie podstawowym;
3) zastąpieniu podstawy programowej kształcenia ogólnego dla przedmiotu podstawy przedsiębiorczości podstawą programową kształcenia ogólnego dla przedmiotu biznes i zarządzanie w zakresie podstawowym oraz określeniu podstawy programowej kształcenia ogólnego dla przedmiotu biznes i zarządzanie w zakresie rozszerzonym.
Podstawę programową kształcenia ogólnego dla czteroletniego liceum ogólnokształcącego i pięcioletniego technikum określoną w załączniku nr 1 do rozporządzenia, w brzmieniu dotychczasowym, stosuje się w latach szkolnych 2023/2024–2026/2027 odpowiednio w stosunku do uczniów, którzy rozpoczęli kształcenie w klasie I liceum ogólnokształcącego i technikum oraz w semestrze I klasy I liceum ogólnokształcącego dla dorosłych przed dniem 1 września 2023 r.
Podstawę programową kształcenia ogólnego dla czteroletniego liceum ogólnokształcącego i pięcioletniego technikum, w brzmieniu nadanym niniejszym rozporządzeniem, stosuje się, począwszy od roku szkolnego 2023/2024 w:
1) klasie I liceum ogólnokształcącego i technikum, a w latach następnych również w kolejnych klasach tych szkół;
2) semestrze I klasy I liceum ogólnokształcącego dla dorosłych, który rozpoczyna się z dniem 1 września 2023 r. lub z dniem 1 lutego 2024 r., a w latach następnych również w kolejnych klasach i semestrach tej szkoły.
Dz. U. poz. 312
Data ogłoszenia: 2023-02-17
Data wejścia w życie: 2023-03-04
1. W rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz. U. poz. 356, z 2018 r. poz. 1679, z 2021 r. poz. 1533 oraz z 2022 r. poz. 609 i 1717) wprowadzone zostały zmiany, które polegają na:
1) określeniu podstawy programowej kształcenia ogólnego dla przedmiotu język łaciński (szkoła podstawowa – zmiana w załączniku nr 2);
2) zmianie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla przedmiotu technika (szkoła podstawowa – załącznik nr 2);
3) zastąpieniu podstawy programowej kształcenia ogólnego dla przedmiotu podstawy przedsiębiorczości podstawą programową kształcenia ogólnego dla przedmiotu biznes i zarządzanie (branżowa szkoła I stopnia – załącznik nr 4a);
4) uchyleniu podstawy programowej kształcenia ogólnego dla przedmiotu podstawy przedsiębiorczości w szkole policealnej (szkoła policealna – załącznik nr 6).
2. Podstawę programową kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, stanowiącą załącznik nr 2 do rozporządzenia w brzmieniu nadanym niniejszym rozporządzeniem, stosuje się, począwszy od roku szkolnego 2023/2024.
3. Podstawę programową kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, stanowiącą załącznik nr 2 do rozporządzenia w brzmieniu dotychczasowym, w zakresie przedmiotu technika stosuje się w roku szkolnym:
1) 2023/2024 w stosunku do uczniów klasy V i VI szkoły podstawowej;
2) 2024/2025 w stosunku do uczniów klasy VI szkoły podstawowej.
4. Podstawę programową kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, stanowiącą załącznik nr 4a do rozporządzenia w brzmieniu nadanym niniejszym rozporządzeniem, stosuje się, począwszy od roku szkolnego 2023/2024 w klasie I branżowej szkoły I stopnia, w której kształcenie rozpoczyna się z dniem 1 września 2023 r. lub z dniem 1 lutego 2024 r., a w latach następnych również w kolejnych klasach tej szkoły.
5. Podstawę programową kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej, stanowiącą załącznik nr 6 do rozporządzenia w brzmieniu nadanym niniejszym rozporządzeniem, stosuje się, począwszy od roku szkolnego 2023/2024 w semestrze I klasy I szkoły policealnej, który rozpoczyna się z dniem 1 września 2023 r. lub z dniem 1 lutego 2024 r., a w latach następnych również w kolejnych klasach i semestrach tej szkoły.
6. Podstawę programową kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej, stanowiącą załącznik nr 6 do rozporządzenia w brzmieniu dotychczasowym, stosuje się w roku szkolnym 2023/2024 i 2024/2025 w stosunku do uczniów, którzy rozpoczęli kształcenie w semestrze I klasy I szkoły policealnej przed dniem 1 września 2023 r.
Dz. U. poz. 289
Data ogłoszenia: 2023-02-14
Niniejszą ustawą zmienia się m.in. ustawę z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz. U. poz. 1700) – art. 28.
Zmiany w art. 28 wchodzą w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem zmienionego ust. 5 który wejdzie w życie po upływie roku od dnia ogłoszenia.
Dz. U. poz. 277
Data ogłoszenia: 2023-02-10
Data wejścia w życie: 2023-09-01, z wyjątkiem § 1 pkt 2–4 i 7, które wchodzą w życie z dniem 11 lutego 2023 r.
Nowelizacja rozporządzenia jest związana z koniecznością uwzględnienia rozwiązań przewidzianych do wprowadzenia w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz. U. poz. 356, z późn. zm.) i rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 stycznia 2018 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia (Dz. U. poz. 467, z późn. zm.) polegających na:
1) dodaniu możliwości wyboru języka łacińskiego jako drugiego języka obcego w szkołach podstawowych (od klasy VII), liceach ogólnokształcących dla dzieci i młodzieży oraz technikach (obok języka obcego nowożytnego);
2) zastąpieniu przedmiotu podstawy przedsiębiorczości przedmiotem biznes i zarządzanie – zakres podstawowy w liceum ogólnokształcącym, w tym liceum ogólnokształcącym dla dorosłych prowadzącym kształcenie w formie stacjonarnej i zaocznej, technikum i branżowej szkole I stopnia, a także dodaniu przedmiotu biznes i zarządzanie do katalogu przedmiotów nauczanych w zakresie rozszerzonym – w liceum ogólnokształcącym, w tym liceum ogólnokształcącym dla dorosłych prowadzącym kształcenie w formie stacjonarnej i zaocznej, oraz technikum;
3) rezygnacji z przedmiotu podstawy przedsiębiorczości realizowanego w szkole policealnej.
Dodatkowo ustawa z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz. U. poz. 1700) wprowadziła w art. 7 pkt 10 nowy środek wychowawczy w postaci umieszczenia nieletniego w okręgowym ośrodku wychowawczym, w którym funkcjonują szkoły, co wymaga uwzględnienia w rozporządzeniu.
Zmiany polegają na:
1) dodaniu możliwości wyboru języka łacińskiego jako drugiego języka obcego w szkołach podstawowych, liceum ogólnokształcącym dla dzieci i młodzieży oraz technikum;
2) zastąpieniu przedmiotu podstawy przedsiębiorczości przedmiotem biznes i zarządzanie;
3) rezygnacji z przedmiotu podstawy przedsiębiorczości w ramowym planie nauczania dla szkoły policealnej i przeniesienie godzin przeznaczonych dotychczas na ten przedmiot na kształcenie zawodowe;
4) uchyleniu załącznika nr 7 określającego ramowy plan nauczania dla branżowej szkoły I stopnia, w tym branżowej szkoły I stopnia specjalnej dla uczniów niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie oraz zagrożonych niedostosowaniem społecznym, przeznaczony dla uczniów będących absolwentami dotychczasowego gimnazjum oraz załącznika nr 10 określającego ramowy plan nauczania dla branżowej szkoły II stopnia, w tym branżowej szkoły II stopnia specjalnej dla uczniów w normie intelektualnej: niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie oraz zagrożonych niedostosowaniem społecznym, którzy realizowali ramowy plan nauczania dla branżowej szkoły I stopnia przeznaczony dla uczniów będących absolwentami dotychczasowego gimnazjum, prowadzącej zajęcia w formie dziennej, stacjonarnej i zaocznej, a także zmianie tytułów załączników nr 8 i 11 dotychczas określających odpowiednio ramowy plan nauczania dla branżowej szkoły I stopnia, w tym branżowej szkoły I stopnia specjalnej dla uczniów niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie oraz zagrożonych niedostosowaniem społecznym, przeznaczony dla uczniów będących absolwentami ośmioletniej szkoły podstawowej i ramowy plan nauczania dla branżowej szkoły II stopnia, w tym branżowej szkoły II stopnia specjalnej dla uczniów w normie intelektualnej: niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie oraz zagrożonych niedostosowaniem społecznym, którzy realizowali ramowy plan nauczania dla branżowej szkoły I stopnia przeznaczony dla uczniów będących absolwentami ośmioletniej szkoły podstawowej, prowadzącej zajęcia w formie dziennej, stacjonarnej i zaocznej;
5) uwzględnieniu w przepisach rozporządzenia szkół w okręgowych ośrodkach wychowawczych.
Dz. U. poz. 185
Data ogłoszenia: 2023-01-27
Data wejścia w życie: 2023-01-28, z wyjątkiem:
1) art. 1:
a) pkt 3 lit. b tiret pierwsze, który wchodzi w życie w terminie określonym w komunikacie ministra właściwego do spraw informatyzacji, o którym mowa w art. 34,
b) pkt 6 w zakresie dodawanego art. 10 ust. 8, który wchodzi w życie w terminie określonym w komunikacie ministra właściwego do spraw informatyzacji, o którym mowa w art. 35,
c) pkt 8:
– lit. a oraz lit. b w zakresie dodawanych ust. 17a oraz 17c–17f, które wchodzą w życie z dniem 1 marca 2023 r.,
– lit. b w zakresie dodawanego ust. 17b, który wchodzi w życie z dniem 1 maja 2023 r.,
d) pkt 9 lit. c i d, które wchodzą w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia, z mocą od dnia 24 lutego 2022 r.,
e) pkt 9 lit. e, pkt 10, pkt 21 lit. a–c i f, pkt 31 lit. a i c oraz pkt 32, które wchodzą w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia, z mocą od dnia 1 stycznia 2023 r.,
f) pkt 21 lit. g i h, które wchodzą w życie z dniem 1 kwietnia 2023 r.;
2) art. 4, art. 5, art. 7 oraz art. 20 pkt 4, które wchodzą w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia, z mocą od dnia 1 stycznia 2023 r.;
3) art. 11, który wchodzi w życie z dniem 1 września 2023 r.;
4) art. 13, który wchodzi w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia;
5) art. 17, który wchodzi w życie z dniem 24 sierpnia 2023 r.
Niniejszą ustawą zmienia się także ustawy:
1) ustawę z dnia 15 kwietnia 2011 r. o systemie informacji oświatowej,
2) ustawę z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe oraz
ustawę z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji, ustawę z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej,
ustawę z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawę z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawę z dnia 26 października 1995 r. o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa, ustawę z dnia 29 listopada 2000 r. o obrocie z zagranicą towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, ustawę z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, ustawę z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, ustawę z dnia 8 grudnia 2006 r. o finansowym wsparciu niektórych przedsięwzięć mieszkaniowych, , ustawę z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej, ustawę z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, ustawę z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej, ustawę z dnia 20 lipca 2017 r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości, ustawę z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, ustawę z dnia 29 października 2021 r. o budowie zabezpieczenia granicy państwowej, ustawę z dnia 2 grudnia 2021 r. o szczególnych zasadach wynagradzania osób realizujących zadania z zakresu cyberbezpieczeństwa, ustawę z dnia 23 marca 2022 r. o szczególnych regulacjach w zakresie transportu i gospodarki morskiej w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy oraz ustawę z dnia 13 kwietnia 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego.
Dz. U. poz. 183
Data ogłoszenia: 2023-01-26
Data wejścia w życie: 2023-09-01
Rozporządzenie wprowadza zmiany w zakresie:
1) zmiany nazwy branży – dotychczasowa „branża chemiczna” otrzyma nazwę „branża chemiczna i ochrony środowiska” (§ 1 pkt 1 lit. a i pkt 2 lit. c tiret pierwsze),
2) wprowadzenia do systemu oświaty nowych zawodów przyporządkowanych do „branży chemicznej i ochrony środowiska”, tj.:
a) operator maszyn i urządzeń gospodarki odpadami (§ 1 pkt 2 lit. c tiret drugie) – kształcenie w tym zawodzie będzie realizowane w branżowej szkole I stopnia; zawód ten będzie stanowił również „podbudowę” do kształcenia w zawodzie technik gospodarki odpadami,
b) technik gospodarki odpadami (§ 1 pkt 2 lit. c tiret czwarte) – kształcenie w tym zawodzie będzie realizowane w technikum oraz branżowej szkole II stopnia (na „podbudowie” zawodu operator maszyn i urządzeń gospodarki odpadami),
c) pracownik pomocniczy operatora maszyn i urządzeń gospodarki odpadami (§ 1 pkt 2 lit. c tiret trzecie) – w zawodzie tym będą mogły kształcić się wyłącznie osoby z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim w branżowej szkole I stopnia;
3) zmiany nazwy branży – dotychczasowa „branża poligraficzna” otrzyma nazwę „branża poligraficzno-księgarska” (§ 1 pkt 1 lit. b i pkt 2 lit. f tiret pierwsze),
4) przeniesienia zawodu technik księgarstwa z „branży handlowej” do „branży poligraficzno-księgarskiej” (§ 1 pkt 2 lit. e i lit. f tiret trzecie),
5) wprowadzenia do systemu oświaty nowych zawodów:
a) przyporządkowanego do „branży poligraficzno-księgarskiej” zawodu animator rynku książki (§ 1 pkt 2 lit. f tiret drugie) – kształcenie w tym zawodzie będzie realizowane w dwuletniej szkole policealnej,
b) przyporządkowanych do „branży audiowizualnej” zawodów:
– administrator produkcji filmowej i telewizyjnej (§ 1 pkt 2 lit. a tiret pierwsze) – kształcenie w tym zawodzie będzie realizowane w rocznej szkole policealnej,
– technik animacji filmowej (§ 1 pkt 2 lit. a tiret drugie) – kształcenie w tym zawodzie będzie realizowane w dwuletniej szkole policealnej;
6) wprowadzenia do systemu oświaty nowego zawodu przyporządkowanego do „branży budowlanej”, tj. technik aranżacji wnętrz (§ 1 pkt 2 lit. b) – kształcenie w tym zawodzie będzie realizowane w technikum;
7) wprowadzenia do systemu oświaty nowych zawodów przyporządkowanych do „branży drzewno-meblarskiej”, tj.:
a) operator maszyn i urządzeń przemysłu drzewnego (§ 1 pkt 2 lit. d tiret pierwsze) – kształcenie w tym zawodzie będzie realizowane w branżowej szkole I stopnia; zawód ten będzie stanowił również „podbudowę” do kształcenia w zawodzie technik przemysłu drzewnego,
b) technik przemysłu drzewnego (§ 1 pkt 2 lit. d tiret trzecie) – kształcenie w tym zawodzie będzie realizowane w technikum oraz branżowej szkole II stopnia (na „podbudowie” zawodu operator maszyn i urządzeń przemysłu drzewnego),
8) wykreślenia zawodu mechanik-operator maszyn do produkcji drzewnej (§ 1 pkt 2 lit. d tiret drugie).
Dz. U. poz. 108
Data ogłoszenia: 2023-01-13
Data wejścia w życie: 2023-01-14
Nowelizacja rozporządzenia wynika z konieczności dostosowania przepisów rozporządzenia do zmian wprowadzonych w ustawie z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2021 r. poz. 1762, z późn. zm.), na mocy ustawy z dnia 5 sierpnia 2022 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1730), polegających na zmniejszeniu liczby stopni awansu zawodowego nauczycieli przez likwidację stopnia nauczyciela stażysty i stopnia nauczyciela kontraktowego oraz zastąpieniu oceny dorobku zawodowego za okres stażu oceną pracy.
W związku z powyższym, rozporządzenie uchyla przepisy umożliwiające zajmowanie przez nauczyciela kontraktowego stanowiska kierownika szkoły polskiej (z dniem 14 października 2022 r. kierownicy szkół polskich stali się dyrektorami szkół polskich na mocy § 4 rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 11 października 2022 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie organizacji kształcenia dzieci obywateli polskich czasowo przebywających za granicą; Dz. U. poz. 2097), wicedyrektora i innego stanowiska kierowniczego w publicznym przedszkolu, publicznej szkole lub placówce oraz zespole publicznych przedszkoli, szkół lub placówek, a także wicedyrektora publicznej szkoły lub zespołu publicznych szkół przy przedstawicielstwie dyplomatycznym, urzędzie konsularnym lub przedstawicielstwie wojskowym Rzeczypospolitej Polskiej.
Zgodnie bowiem z art. 9a ust. 1 ustawy – Karta Nauczyciela, od dnia 1 września 2022 r. w systemie awansu zawodowego nauczycieli nie funkcjonuje już stopień nauczyciela kontraktowego (obecnie funkcjonują dwa stopnie awansu zawodowego, tj. nauczyciel mianowany i nauczyciel dyplomowany). Zatem, zgodnie z rozporządzeniem stanowisko:
1) dyrektora szkoły polskiej,
2) wicedyrektora lub kierownicze inne niż wymienione w § 1–9 i § 10 rozporządzenia w publicznym przedszkolu, publicznej szkole i placówce oraz zespole publicznych przedszkoli, szkół lub placówek,
3) wicedyrektora publicznej szkoły lub zespołu publicznych szkół przy przedstawicielstwie dyplomatycznym, urzędzie konsularnym lub przedstawicielstwie wojskowym Rzeczypospolitej Polskiej
– będzie mógł zajmować nauczyciel mianowany lub dyplomowany.
Konsekwencją zmian wprowadzonych do ustawy – Karta Nauczyciela jest również uchylenie przepisów przewidujących obowiązek posiadania przez nauczyciela zajmującego stanowisko dyrektora, wicedyrektora i inne stanowisko kierownicze pozytywnej oceny dorobku zawodowego w okresie ostatniego roku odpowiednio przed przystąpieniem do konkursu na stanowisko dyrektora albo przed powierzeniem stanowiska dyrektora, wicedyrektora i innego stanowiska kierowniczego.
W związku z powyższym nowelizacja rozporządzenia przewiduje, że stanowisko:
1) dyrektora, wicedyrektora i stanowisko kierownicze inne niż wymienione w § 1–9 i § 10 rozporządzenia w publicznym przedszkolu, publicznej szkole lub placówce oraz zespole publicznych przedszkoli, szkół lub placówek,
2) dyrektora i wicedyrektora publicznej szkoły oraz zespołu publicznych szkół przy przedstawicielstwie dyplomatycznym, urzędzie konsularnym lub przedstawicielstwie wojskowym Rzeczypospolitej Polskiej
– będzie mógł zajmować nauczyciel mianowany lub dyplomowany, który uzyskał co najmniej bardzo dobrą ocenę pracy w okresie ostatnich pięciu lat pracy albo w przypadku nauczyciela akademickiego – pozytywną ocenę pracy w okresie ostatnich czterech lat pracy w uczelni, przed odpowiednio przystąpieniem do konkursu na stanowisko dyrektora albo przed powierzeniem stanowiska dyrektora, wicedyrektora i innego stanowiska kierowniczego.
W konsekwencji uchylenia przepisów dotyczących pozytywnej oceny dorobku zawodowego konieczna stała się również zmiana § 12 rozporządzenia (§ 1 pkt 6 rozporządzenia).
Zgodnie ze znowelizowanym rozporządzeniem, stanowisko wicedyrektora szkoły polskiej będzie mógł zajmować nauczyciel mianowany lub dyplomowany, który spełnia łącznie następujące wymagania:
1) posiada wykształcenie wyższe i tytuł zawodowy magister, magister inżynier lub równorzędny, oraz przygotowanie pedagogiczne;
2) ukończył kurs kwalifikacyjny z zakresu zarządzania szkołami i szkołami polskimi, organizowany na zlecenie ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, w wymiarze nie mniejszym niż 80 godzin;
3) posiada znajomość języka kraju pobytu lub języka angielskiego, odpowiadającą co najmniej poziomowi biegłości językowej B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego Rady Europy;
4) spełnia wymagania określone w § 1 pkt 5–11 rozporządzenia.
Wyżej wskazane stanowisko będzie mógł zajmować również nauczyciel mianowany lub dyplomowany, który:
1) ukończył kurs kwalifikacyjny z zakresu zarządzania szkołami i szkołami polskimi, organizowany na zlecenie ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, w wymiarze nie mniejszym niż 20 godzin, oraz
2) posiada wykształcenie wyższe i tytuł zawodowy magister, magister inżynier lub równorzędny, oraz przygotowanie pedagogiczne oraz
3) posiada znajomość języka kraju pobytu lub języka angielskiego, odpowiadającą co najmniej poziomowi biegłości językowej B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego Rady Europy oraz
4) spełnia wymagania określone w § 1 pkt 2 i 5–11 rozporządzenia.
Wymagania te są tożsame z wymaganiami niezbędnymi do zajmowania stanowiska dyrektora szkoły polskiej.
W § 2 powyższego rozporządzenia zawarto przepisy przejściowe, zgodnie z którymi do dnia 31 sierpnia 2027 r., stanowisko:
1) dyrektora i wicedyrektora szkoły polskiej,
2) wicedyrektora publicznego przedszkola, publicznej szkoły i placówki oraz zespołu publicznych przedszkoli, szkół lub placówek, publicznej szkoły lub zespołu publicznych szkół przy przedstawicielstwie dyplomatycznym, urzędzie konsularnym lub przedstawicielstwie wojskowym Rzeczypospolitej Polskiej,
3) kierownicze inne niż wymienione w § 1–9 i § 10 rozporządzenia w publicznym przedszkolu, publicznej szkole i placówce oraz zespole publicznych przedszkoli, szkół lub placówek
– będzie mógł zajmować również nauczyciel, który uzyskał stopień nauczyciela kontraktowego przed dniem 1 września 2022 r. oraz spełnia pozostałe niezbędne wymagania określone w rozporządzeniu.Ponadto z uwagi na to, że z dniem 1 września 2022 r. weszły w życie zmiany w zakresie awansu zawodowego nauczycieli polegające na odstąpieniu od dokonywania oceny dorobku zawodowego nauczyciela za okres stażu oraz przepisy przejściowe, które umożliwiają określonym grupom nauczycieli ubieganie się o kolejny stopień awansu zawodowego na dotychczasowych zasadach, w rozporządzeniu przewidziano również przepisy przejściowe, zgodnie z którymi do dnia 31 sierpnia 2027 r. za spełnienie wymogu uzyskania co najmniej bardzo dobrej oceny pracy w okresie ostatnich pięciu lat pracy będzie uznawane:
1) w przypadku stanowiska dyrektora publicznego przedszkola, publicznej szkoły, placówki oraz zespołu publicznych przedszkoli, szkół lub placówek, a także publicznej szkoły i zespołu publicznych szkół przy przedstawicielstwie dyplomatycznym, urzędzie konsularnym lub przedstawicielstwie wojskowym Rzeczypospolitej Polskiej – również uzyskanie pozytywnej oceny dorobku zawodowego w okresie ostatniego roku przed przystąpieniem do konkursu na stanowisko dyrektora albo przed powierzeniem stanowiska dyrektora w przypadku, o którym mowa w art. 63 ust. 11 ustawy, jeżeli nie przeprowadzono konkursu, i w przypadku, o którym mowa w art. 63 ust. 12 ustawy (§ 2 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia);
2) w przypadku stanowiska wicedyrektora lub stanowiska kierowniczego innego niż wymienione w § 1–9 i § 10 rozporządzenia w publicznym przedszkolu, publicznej szkole i placówce oraz zespole publicznych przedszkoli, szkół lub placówek, a także wicedyrektora publicznej szkoły lub zespołu publicznych szkół przy przedstawicielstwie dyplomatycznym, urzędzie konsularnym lub przedstawicielstwie wojskowym Rzeczypospolitej Polskiej – również uzyskanie pozytywnej oceny dorobku zawodowego w okresie ostatniego roku przed powierzeniem stanowiska wicedyrektora lub stanowiska kierowniczego (§ 2 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia).
Dz. U. poz. 103
Data ogłoszenia: 2023-01-13
Ogłoszony został jednolity tekst ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz. U. poz. 583), z uwzględnieniem zmian wprowadzonych:
1) ustawą z dnia 23 marca 2022 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. poz. 682),
2) ustawą z dnia 23 marca 2022 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz. U. poz. 683),
3) ustawą z dnia 23 marca 2022 r. o szczególnych regulacjach w zakresie transportu i gospodarki morskiej w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy (Dz. U. poz. 684),
4) ustawą z dnia 8 kwietnia 2022 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 830),
5) ustawą z dnia 27 kwietnia 2022 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz. U. poz. 930),
6) ustawą z dnia 28 kwietnia 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z rozwojem publicznych systemów teleinformatycznych (Dz. U. poz. 1002),
7) ustawą z dnia 12 maja 2022 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. poz. 1087),
8) ustawą z dnia 8 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1383),
9) ustawą z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie sposobu finansowania programów mieszkaniowych (Dz. U. poz. 1561),
10) ustawą z dnia 5 sierpnia 2022 r. o dodatku węglowym (Dz. U. poz. 1692),
11) ustawą z dnia 5 sierpnia 2022 r. o zmianie ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1733),
12) ustawą z dnia 7 października 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (Dz. U. poz. 2185)
oraz zmian wynikających z przepisów ogłoszonych przed dniem 9 listopada 2022 r